Hamileliğin İlk Ayı – İlk Dört Haftası

HbY - 21.05.17 tarihinde yayınlandı.

Hamileliğin İlk Ayı – İlk Dört Haftası olarak da adlandırılmaktadır. Bu süreç sonraki aylardan çok farklıdır. Bunun temel nedeni hamileliğin ilk iki haftasında hamile olarak kabul edilmemenizdir. Bu cümle ilk etapta çok kafa karıştırsa da asıl döllenmenin kesin zamanını saptamanın imkansız olduğunu bilmek önemlidir. O nedenledir ki doktorlar doğum tarihinizi en son görmüş olduğunuz adet döneminizin ilk gününden itibaren hesaplarlar.

Kadının yumurtasını dölleyen spermlerin x veya y kromozomlu olması bebeğimizin cinsiyetini belirlemektedir. Döllenme sırasında x kromozomlu spermden kız, y kromozomlu sperm ile döllenen yumurtadan ise erkek çocuğu meydana gelmektedir. Sperm ve yumurtanın birleşmesinden sonra erkek ile dişi kromozom çekirdeklerinin bir birine karışması sonucu her iki eşin özelliklerinden oluşan bir kombinasyon ortaya çıkar. Bu sırada birden fazla yumurtlama olmuş ve bu yumurtalar sperm ile döllenmiş ise birden fazla gebelik olma ihtimalide yüksektir. Tüp bebek tedavisi gören ve yumurtlamayı uyaran ilaçlar yumurta sayısını çoğaltacağı gibi 30 yaş üstü kadınlarda birden fazla yumurtlamanın daha sık olduğu da gözlenmiştir.

İkiden fazla yumurta oluşup döllenmiş ise ayrı yumurta ikizleri oluşur. Her bebeğin ayrı amniyon kesesi ve plesentası vardır.

Tek bir yumurtanın döllendikten sonra ayrılarak ikiye bölünüp ikisininde kendi içinde ayrı ayrı tekrar bölünmesiyle gelişmesi sonucu tek yumurta ikizi meydana gelmektedir. Amniyon keseleri ayrı ancak plesentaları tektir.

Hamilelikte İlk Hafta

Hamileliğin ilk haftası yukarıda da bahsettiğimiz gibi adet döneminizin ilk günü ile başlamaktadır. Henüz hamile değilsiniz ama bebek için geriye sayım bu haftayla başlar. Bunun nedeni ise;

Döllenmenizin adetinizden sonra meydana gelmediği bilinmektedir. Dolayısıyla döllenme her ne kadar iki adet döneminiz arasında ki süreye ve cinsel ilişki zamanınıza göre değişiklikler gösterse de genellikle döllenme adetinizin başlangıcından yaklaşık olarak 14 gün sonra meydana gelmektedir. Döllenmenin kesin zamanını saptayabilmek için kesin olan bilimsel bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak adet döneminizin ne zaman başlayıp bittiğini hatırlamak kolaydır.  Bu nedenle son adetinizin ilk günü aynı zamanda hamileliğinizin ilk günü olarak kabul edilmektedir. Bu formülü rahat ve döllenme zamanının hesaplamasında kolaylık sağlayan bir yöntem olduğu için kabul ediyoruz.

Hamilelikte İkinci Hafta

Hamileliğinizin ikinci haftasında teknik olarak hala hamile değilsinizdir. Hamilelikte İkinci hafta adet gördüğünüz haftanın hemen sonrasında ki haftadır. Bu sürede vücudunuz hafta sonuna doğru veya sonraki haftanın başlangıcında gerçekleşecek yumurtlamaya hazırlanır.  Hamilelikte İkinci haftanın başlangıcında yumurtalıkta bulunan foliküllerden bir tanesi döllenme için uygun bir yumurta haline gelene dek olgunlaşacaktır. Bu süreçte rahim tabakası kalınlaşmakta ve gebelik mahsulünün yaklaşmakta olan yerleşimi için hazırlanmaktadır. İkinci haftanın sonuna doğru yumurtalığınız tek bir yumurtayı serbest bırakmaktadır. Bu yumurta fallop tüpünden aşağıya doğru hareket eder ve döllenmeyi bekler.

Hamilelikte Üçüncü Hafta

Hamilelikte üçüncü hafta gebeliğinizin kabul edildiği haftadır. Döllenme eşinizin sperm hücresinin sizin yumurta hücrenize girdiğinde gerçekleşir ve hamileliğinize yol açar.  Eşiniz tarafından bırakılan yaklaşık 300 milyon tane spermden sadece bir tanesi yumurtanızı döller. Döllenme önceki haftadan beri yumurtanın beklemekte olduğu fallop tüpünde gerçekleşir. Bebeğinizin cinsiyeti Y kromozomlu erkek ile X kromozomlu dişi spermden belirlenir. Başarılı tek bir sperm tarafından belirlenen cinsiyet yumurtanın döllenir döllenmez hızlıca bölünmesine başlamasıyla kesinleşir. Hamileliğin üçüncü haftasında artık ovum adını almış olan yumurta yavaşça tüpten ayrılmaya ve anne rahmine doğru ilerlemeye başlar.

Hamilelikte Dördüncü Hafta

Hamileliğin dördüncü haftasında döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesi gerçekleşir. Ovum adı verilen döllenmiş yumurta rahim duvarına yerleşir ve buna implantasyon adı verilir. Hamile olup olmadığınızdan şüphelenmeye bu dönemde başlarsınız.  Bu süreçte bebeğiniz tek hücreden büyüyerek çok hücreli bir blastosit halini alır.

Hamilelikte Blastosit Evresi

Blastosit iki farklı tabakaya sahiptir. Dış tabaka ve iç tabaka olarak adlandırılır.  Dış tabaka bebeğinize gıda ile besleyici madde geçişini sağlayan yuvarlak ve düz bir organ olan plasentayı oluşturur. İç tabaka ise bebeğinizin vücudunun organ ve sistemlerini oluşturur. Plasenta insan koriyonik gonadotropin veya hCG adı verilen hamilelik hormonu oluşturur. Bu hormon gebelik testleriyle saptanır. Bu konuda en çok güvenilir testlerden biri Miratech Erken Gebelik Testi dir.

Döllenmiş yumurta büyüdükçe amniyon sıvısı etrafında ki keseyi doldurur ve büyümekte olan embriyoyu doğuma kadar destekler. Döllenmiş yumurtaya gebeliğin ikinci ayı sonuna kadar embriyo adı verilir.  Üçüncü aydan itibaren ise Fetüs adını alır. Kan hücreleri dördüncü haftada gelişmeye başlayarak kan dolaşımının oluşmasına yol açar.

Embriyo Nedir ? Embriyonun Gelişim Evreleri

Embriyo üç tabakaya bölünmeye başlar. Endoderm adı verilen iç tabaka, mezoderm adı verilen orta tabaka ve ektoderm adı verilen dış tabaka olarak üçe ayrılır.

Endoderm gelişerek karaciğer, pankreas, gastrointestinal yol, troid ve akciğerleri oluşturacaktır.

Mezoderm gelişerek kalp, cinsel organlar, kaslar, kemikler, kemik iliği ve böbrekleri oluşturur.

Ektoderm  ise gelişerek sinir sistemi, ter bezleri, diş minesi, cilt, gözler, saç ve tırnakları oluşturacaktır. Gördüğünüz gibi organ ve sistem gelişimi hamileliğin dördüncü haftasından itibaren başlamaktadır.

2 Ay boyunca embriyo adı verilen bebeğinizin 21’inci gününde büyüklüğü ortalama olarak 2 mm.’yi geçmektedir ve bu süreçte yavaş yavaş biçimlenmektedir.   Artık bebeğinizi yalnızca mikroskop ile değil çıplak göz ile de görebileceksiniz. Omirilik iplik görünümünde olup ucunda yuvarlak bir biçim alarak baş kısmını oluşturur. Baş kısmının içinde ise beyin oluşmaya başlar dördüncü hafta sonunda.  İpin diğer ucunda ise farklı bir gelişim meydana gelir. Buda bebeğinizin kuyruk sokumunu oluşturan kısımdır ve küçük bir kuyruk görünümündedir.

Hamilelikte Dördüncü haftaya gelindiğinde bebeğinizin ilkel olarak kalbi  iki kan damarının birleşmesiyle oluşmuş ve atmaya başlamıştır.  Bebeğinizin dördüncü haftada ultrasonda gördüğünüz ilk organı işte bu minicik kalbidir.  Böylece bebeğinizle ilk kalp bağınız dördüncü haftada kurulur.

İlk ayın sonunda embriyo yani bebeğiniz 5 mm olmuştur.  Kalbi çarparken kan dolaşımı başlamış ve kendi kanını oluşturabilir duruma gelmiştir.