Böbrek Büyümesi (Hidronefroz) Nedir?

Özgür - 11.08.18 tarihinde yayınlandı.

Hidronefroz bir hastalıktan ziyade böbreklerde gözlenen yapısal bir durumdur ve tipik olarak bir böbrekte gözlenir, eğer kronik hala gelir ise her iki böbreği de etkiler. İdrar yollarında tıkanma olur ve idrar böbreklerden mesaneye aktarılmaz ise böbreklerde birikmeye başlar ve neticesinde böbreklerde şişmeye neden olur. Çoğunlukla tek böbrekte gözlenir iken her ikisinde de gözlenebilir. Hidronefroz halk arasında böbrek büyümesi olarak da bilinmektedir. İdrar yollarındaki rahatsızlıklar gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Böbrek büyümesi orta seviyede olur ise sırt ağrısı, ateş,ağrılı ve bulanık idrar gibi belirtilerle ortaya çıkar. Böbrekte şişme tek bir böbrekte olursa buna tek taraflı hidronefroz denir iken, her iki böbrekte de gözleniyorsa buna ikili hidronefroz denir. Böbrek Büyümesi (Hidronefroz) Nedir?

Gebelikte Böbrek Büyümesi Nedir ve Niçin Oluşur?

Gebelikte yaşanan hormonel değişikler sebebiyle bebek sahibi olacak kadınların çoğunda böbrek büyümesi gözlenir ve anormal bir durum değildir. Böbrek büyümesi hamilelerde sıklıkla rastlanan bir durumdur. Hamilelik sürecinde progesteron, prostaglandin ve östrojen gibi hormonların oranının değişmesi hidronefroza neden olur. Hamilelikte progesteron hormonunun etkisiyle kaslarda bir rahatlama olur. Rahme binen ağırlığın artması ve pelvik kaslarda büyüme olmasından dolayı hidronefrozun oluşmasına sebep olabilir. Pelvik kaslar dışında rahimde ki genişleme ve gebeliğin kaçıncı ayında olduğuna bağlı olarak rahme uygulanan basınç azalabilir. Tüm bunlar hidronefroz artışının nedeni olabilir.
Hidronefroz hamilelerde çoğunlukla sağ böbrekte görülse de her iki böbreğin ya da sadece sol böbreğin büyüdüğü, genişlediği görülmektedir. Gebelikte yaşanan böbrek büyümesinin nedeni anne adaylarının böbreklerine giden kan akımında normal zamana nazaran %30-50 oranında artış olması ve hamileliğe bağlı olarak idrar yollarının daralması neticesinde idrarın böbrekte birikmeye başlamasıdır. Hamilelikte vücudun su ihtiyacı artar, karşılanmaması durumunda böbrekte büyüme olması neredeyse kaçınılmaz olacaktır. Böbrek büyümesinin genellikte doğum sonrasında bir iki ay içerisinde düzeldiği gözlemlenmiştir.

Böbrek büyümesi gebelikte genellikle herhangi bir ağrı ya da rahatsızlık oluşturmaz fakat bazı hastalarda ilerlemiş bir durum gözlenir ve böbrek büyüme oranı yüksek bulunmuş ise ciddiye alınmalıdır.
Gebelikte böbrek ağrısı şikayetleri arttıysa mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Hekimler yaptıkları bazı klinik gözlemler ve ultrason sonrasında böbrek büyümesi olup olmadığını, var ise oranını belirleyebilmektedirler. Yapılan testler arasında GFR ( Glomerüler filtrasyon oranı ) vardır. GFR testi böbreklerin ne seviyede iyi çalıştığını öğrenmek için yapılan bir testtir. Ayrıca anemi için kan testi de yapılmaktadır. Hastaların bir kısmı ilaç ile tedavi edilirken, bazı hastalara operasyon gerekebilir. Tüm bunları önlemek için düzenli kan ve idrar tahlili yapılması böbreklerde bir problem olup olmadığını öğrenmek açısından önemlidir.

Böbrek Büyümesi (Hidronefroz) Nedi

Hamilelikte Böbrek Büyümesi Belirtileri:

Bazı hidronefroz vakalarında hiçbir belirti olmayabilir. Hamilelikte böbrek büyümesi belirtileri ise şu şekildedir ;

• Karın ve sırt bölgesinde ağrı
• Bulantı ve kusma
• İdrar yolu enfeksiyonu ile birlikte ağrılı idrar
• İdrarda kan
• İdrara çıkma oranında artış
• Bacaklarda şişme ve ateş

Gebelikte Böbrek Büyümesi Yaşandığı Takdirde Ne Yapılmalıdır?

Böbrek büyümesi yaşayan gebelerin bol su tüketmeleri ve sürekli doktor gözetiminde olmaları gerekmektedir. Baskının artmaması adına büyüme olan böbreğin olduğu tarafa doğru yatmamak gerekmektedir. Böbrek büyümesi doğum yönteminizi etkilemez, sezaryen ya da normal doğum yapılabilir. Hamilelikte böbrek büyümesi bebeğe zarar verir mi sorusunun cevabı ise, tedavi edildiği takdirde vermeyeceği olacaktır.

Böbrek Büyümesinin Tedavisi Nedir?

Diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi böbrek büyümesi hastalığında da erken tanı ve tedavi önemlidir. Böbrek büyümesi rahatsızlığında uzman bir hekime görünmekte yarar vardır. Kesinlikle geç kalınmamalıdır. Şayet geç kalındığı takdirde büyümeye neden olan faktör giderilse bile, verilen hasarın boyutlarına göre hastanın günlük hayatına dönmesi uzun sürebilir, ilerlemesi halinde büyüme olan böbreğin alınmasına kadar gidebilir. Böbrekte yaşanan büyüme idrar yolunun darlığı sebebiyle meydana geliyorsa, uzman hekim tarafından idrar kanalına stent takılır ve biriken idrar rahatlıkla dışarı atılır.

Böbrek Büyümesi (Hidronefroz) Nedi

Hamilelikte Böbreklere Stent Takılması

Hamilelik süresince hamilelikten en çok etkilenen iç organlardan bir tanesi de şüphesiz böbreklerdir. Baskı ve böbreklere fazla pompalanan kan neticesinde hamilelikte böbrek genişlemesi olabilir. Eğer ki bu böbrek büyümesi ilaç tedavisi ile geçmeyecek durumda ise doktorunuz stend ameliyatını önerebilir. Gebe kadınlarda yapılan stent ameliyatlarında normal böbrek ameliyatlarına nazaran çok daha fazla dikkatli olunmalıdır.
Gebelikte stent ameliyatı sonrasında kendinize normalden daha fazla dikkat etmelisiniz. Gebe kadınlara stent takılamaz diye bir kural bulunmasa da hekimin tavsiyeleri en önemlisidir.

Stent Nasıl Takılır: Böbreklere takılan stentler, üretenal stent olarak bilinir ve uygulanması koroner stentler ile neredeyse aynıdır.

Böbrek Büyümesinin Tedavisi: 

Böbrek büyümesinin tedavisinde geç kalınmamalıdır, aksi takdirde tedavisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilir. Öte yandan böbrek büyümesinde alternative tıp diyebileceğimiz, doğal yöntemler ile de tedavi mümkün olabilir. Biberiye, ada çayı, zencefil, atkuyruğu, karahindiba, mısır püskülü, kiraz sapı, marul tohumunun tozu gibi bitkiler şifalı gelmekte ve böbrek büyümesini bir nebze de olsa önlemektedir. Tüm bu bitkiler ve otlar demlenip içildiği takdirde, idrar söktürücü özelliği ile hidronefroza neden olan idrar yollarının tıkanıklığının giderilmesine yardımcı olmaktadır. Bunun yanı sıra en etkin çözüm olarak bol bol su ve sıvı takviyeler tüketilmesi hastalığın giderilmesinde en doğal tedavi yöntemlerinden bir tanesidir.
Hekim tedavisi haricinde hidronefroza iyi gelen bir diğer doğal yöntem de masaj tedavisidir ancak bu masaj tedavisinin alanında uzman bir kişi tarafından yapılması gerekmektedir.

Hidronefroza Engel Olmak İçin Günde En Az 2,5 Lt Su Tüketilmelidir 

Hamilelik süresince su tüketimini fazlasıyla yapan anne adaylarında böbrek sıkıntıları yaşanmaz ve hastalıklara karşı zayıf düşmez çünkü böbrekler su ihtiyacını ne kadar çok karşılarsa hastalıkla mücadeleleri o derece sağlam olacaktır. Ayriyetten fazla su tüketen anne adaylarında kilo kaybı yaşanabilir fakat kilo kaybı yaşayan anneler telaş etmemelilerdir çünkü kilo kaybı yaşanması böbreklerin görevini yerine getirdiğini, düzgün ve sağlıklı bir şekilde çalıştığını gösterir.